توده گردن به هرگونه برجستگی یا رشد غیر طبیعی در ناحیه گردن گفته می شود که می تواند علل مختلفی از جمله التهاب ، عفونت ، کیست ، تومور های خوشخیم یا حتی بدخیم داشته باشد. این عارضه به دلیل موقعیت حساس گردن که محل عبور عروق حیاتی ، اعصاب و غدد مهم بدن است از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تشخیص به موقع و دقیق توده در گردن نه تنها می تواند از پیشرفت بیماری های جدی جلوگیری کند ، بلکه در مواردی زندگی فرد را نجات دهد. درمان مناسب نیز بسته به علت اصلی ، از دارو های ساده تا جراحیهای پیچیده متغیر است و تأخیر در آن ممکن است عواقب جبرانناپذیری به دنبال داشته باشد. اگر کنجکاوید که بدانید این تودهها چگونه شکل میگیرند ، چه علائمی دارند و چطور می توان آن ها را ریشهکن کرد ، ادامه این مقاله را مطالعه کنید.
انواع توده گردن
توده های گردن دارای انواع مختلفی هستند که هر یک ویژگیها و خصوصیات متفاوتی دارند. در ادامه ، به برخی از شایع ترین انواع آنها اشاره خواهیم کرد:
غدد لنفاوی متورم |
این نوع توده گردن اغلب در نتیجه عفونت یا التهاب در بدن ایجاد میشوند. غدد لنفاوی به عنوان بخشی از سیستم ایمنی عمل کرده و در مواجهه با عوامل بیماری زا مانند باکتری یا ویروسها متورم میگردند. این موارد معمولاً با درمان عفونت زمینه ای برطرف می شوند و نیازی به جراحی شدن ندارند. |
کیست های مادرزادی |
این نوع کیست ها مانند کیست شکاف شاخه ای یا کیست مجرای تیروگلوسال ، غالبا از زمان تولد در گردن وجود دارند. توده های مادرزادی گردن معمولاً حاوی مایع بوده و نرم هستند و در صورت بزرگ شدن یا بروز عفونت هرچند اغلب خوش خیم ، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. |
لیپوم (غده چربی) |
لیپوم تودهای خوش خیم از بافت چربی است که در زیر پوست گردن تشکیل میشود. این توده ها نرم ، متحرک و بدون درد هستند و در صورت افزایش اندازه یا ایجاد ناراحتی ظاهری ، می توان آن ها را با یک جراحی ساده برداشت. |
توده های تیروئیدی گردن |
از نمونه این توده ها می توان به گواتر یا ندول های تیروئیدی اشاره کرد. این توده ها از غده تیروئید در جلوی گردن منشأ گرفته و در خصوص علل ایجاد آنها میتوان به کمبود ید یا بیماری های خودایمنی اشاره داشت. |
توده های سرطانی |
توده های سرطانی گردن معمولاً ناشی از رشد غیرطبیعی و کنترل نشده سلول ها در بافت های مختلف این ناحیه هستند. این توده ها میتوانند از خود گردن یا از دیگر نواحی بدن که به گردن متاستاز داده اند (گسترش یافته اند) منشأ بگیرند. |
8 تا از مهمترین علائم وجود توده گردن
وجود توده در گردن میتواند با علائم مختلفی همراه باشد که شناخت آن ها برای تشخیص به موقع اهمیت دارد. برخی از این نشانه ها عبارتند از:
- وجود تودهای قابل لمس در زیر پوست گردن
- درد یا حساسیت به لمس باشد
- قرمزی یا گرما در صورت عفونی بودن توده
- افزایش اندازه توده گردن به مرور زمان
- مشکل در بلع یا تنفس
- خشونت یا ضعف صدا ناشی از فشار توده بر حنجره
- گوش درد پی در پی به دلیل فشار توده بر اعصاب نزدیک گوش
- زخم های مزمن ( زخمهای پوستی که بهبود نمییابند )
اگر با مشکل توده گردن مواجه هستید ، برای دریافت نوبت از دکتر سیستانی کرم پور فرم زیر را پر کنید.
علل ایجاد توده گردن چیست؟
دکتر لیلا سیستانی کرم پور ، متخصص گوش و حلق و بینی در خوزستان شهر مسجد سلیمان اشاره می کند توده های گردن میتوانند به دلایل متعددی ایجاد شوند و شناسایی علت دقیق آنها برای انتخاب درمان مناسب اهمیت بسزایی دارد. بهتر است بدانید شایع ترین علت این مشکل ، عفونت است که می تواند ناشی از عواملی مانند التهاب گلو ، عفونت دندانی یا سینوزیت باشد. در این شرایط ، غدد لنفاوی به عنوان بخشی از پاسخ ایمنی بدن بزرگ میشوند و این واکنش معمولاً با درمان عفونت زمینهای بهبود مییابد.
بیماری های عفونی سیستمیک مانند سل یا توکسوپلاسموز نیز میتوانند غدد لنفاوی را تحت تأثیر قرار دهند؛ حتی گاهی عفونت های خفیف مانند سرما خوردگی میتوانند به طور موقت توده گردن ایجاد کنند که با گذشت زمان برطرف میشود ، اما این توده ها از بین نرفت یا اندازه ان بزرگ تر شد ، نیاز است که حتما توده به طور دقیق تری بررسی شود.
توده های سرطانی ناشی از رشد غیرطبیعی سلولها بوده و ممکن است شامل سرطان تیروئید ، لنفوم یا متاستاز (گسترش سرطان از سایر اندامها) باشند. این نکته قابل ذکر داشت که برخی عوامل محیطی مانند مصرف دخانیات ، قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا و عفونت های ویروسی از جمله ویروس HPV نیز میتوانند در ایجاد توده های گردن نقش داشته باشند.
روش های تشخیص توده گردن چیست؟
تشخیص توده گردن نیازمند استفاده از روشهای مختلف است تا ماهیت و علت آن به طور دقیق مشخص شود. بهترین جراح توده های گردن در مسجد سلیمان توضیح می دهد که ابتدا برای تشخیص معاینه بالینی انجام میشود که شامل لمس توده برای بررسی اندازه ، سفتی یا نرمی ، تحرک و محل آن است. سپس شرح حال پزشکی بیمار، از جمله سابقه عفونت یا علائم دیگر، مورد بررسی قرار میگیرد.
در صورت نیاز در گام بعدی ، آزمایشهای خون برای شناسایی عفونت یا اختلالات تیروئیدی در بیمار تجویز میشوند. روش های تصویربرداری نظیر سونوگرافی گردن ، سیتیاسکن یا امآرآی نیز به تعیین موقعیت ، اندازه و ارتباط توده با ساختارهای اطراف کمک می کنند.
در صورت شک به بدخیمی ، بیوپسی با سوزن ظریف یا نمونه برداری باز انجام می شود تا بافت توده زیر میکروسکوپ بررسی گردد. این روشها در کنار یکدیگر اطلاعات جامعی فراهم می کنند تا تشخیص دقیق و برنامه درمانی مناسب تدوین شود.
جراحی توده گردن چگونه انجام میشود؟
جراحی توده گردن بسته به نوع ، اندازه و علت توده با روشهای متفاوتی انجام می شود. در ادامه ، انواع اصلی این جراحیها توضیح داده شده است:
جدول انواع روش های جراحی توده گردن
جراحی باز (برداشتن توده با برش) | در این روش ، با ایجاد برشی در پوست ، توده گردن به طور کامل خارج میشود. این تکنیک برای تودههای بزرگ یا بدخیم مناسب است و گاهی بخشی از بافت اطراف نیز برداشته میشود تا از باقیماندن ضایعه اطمینان حاصل شود. |
جراحی با لیزر | این روش از لیزر برای برش یا تبخیر توده استفاده کرده و بیشتر برای توده های کوچک یا تومور های اولیه ناحیه حنجره کاربرد دارد. این تکنیک کم تهاجمی بوده و با خونریزی و اسکار کمتری همراه است. |
برداشتن غدد لنفاوی (نک دایسکشن) | در صورت درگیری غدد لنفاوی توسط سرطان ، این جراحی برای برداشتن غدد مبتلا انجام میشود. اگرچه این روش برای پیشگیری از گسترش سرطان ضروری است اما ممکن است عوارض بیشتری داشته باشد. |
جراحی آندوسکوپی توده گردن | با استفاده از آندوسکوپ (لولهای با دوربین) ، توده برداشته میشود که برای کیستها یا تودههای داخلی مناسب است. این روش کم تهاجمی بوده و دوره نقاهت کوتاهتری دارد. |
جراحی ترمیمی یا پلاستیک | پس از برداشتن تودههای بزرگ ، ممکن است از پیوند پوست یا بافت برای بازسازی ناحیه استفاده شود. این تکنیک برای حفظ عملکرد و زیبایی گردن پس از جراحی های گسترده کاربرد دارد. |